
Mô Phỏng và Kiểm Soát Nhiệt Độ của Hệ Thống Làm Mát Bằng Chất Lỏng Trên Không
Thách thức trong kiểm soát nhiệt độ hệ thống làm mát trên không
Với sự gia tăng công suất của các thiết bị điện tử hàng không như radar, bộ xử lý dữ liệu, hệ thống thông tin liên lạc, nhu cầu về hệ thống làm mát hiệu quả càng trở nên cấp thiết.
Các phương pháp làm mát truyền thống như tản nhiệt bằng không khí gặp nhiều hạn chế:
- Công suất làm mát thấp, khó đáp ứng yêu cầu thiết bị công suất cao.
- Độ chính xác kiểm soát nhiệt độ kém, ảnh hưởng đến hiệu suất.
- Không khí có hệ số truyền nhiệt thấp hơn chất lỏng gấp hàng trăm lần.
Vì vậy, việc nghiên cứu hệ thống làm mát bằng chất lỏng kết hợp với mô phỏng nhiệt bằng Digital Twin (bản sao số) là hướng đi quan trọng để cải thiện hiệu suất tản nhiệt trong hàng không.

Link bài nghiên cứu: Mô Phỏng và Kiểm Soát Nhiệt Độ của Hệ Thống Làm Mát Bằng Chất Lỏng Trên Không
1. Giới thiệu
1.1. Tại sao hệ thống làm mát bằng chất lỏng lại quan trọng?
Trong ngành hàng không, thiết bị điện tử như radar, cảm biến, hệ thống điều khiển bay, hệ thống thông tin liên lạc đều sinh ra nhiệt lượng lớn. Nếu không được làm mát hiệu quả, nhiệt độ quá cao có thể dẫn đến:
- Giảm hiệu suất hoạt động của thiết bị.
- Tăng nguy cơ hư hỏng linh kiện, đặc biệt là các vi mạch bán dẫn.
- Mất ổn định hệ thống, ảnh hưởng đến an toàn bay.
Trước đây, các hệ thống làm mát chủ yếu sử dụng quạt gió và tản nhiệt bằng không khí. Tuy nhiên, không khí có hệ số truyền nhiệt thấp, dẫn đến hiệu suất làm mát kém.
💡 Giải pháp tối ưu: Làm mát bằng chất lỏng, kết hợp với mô phỏng Digital Twin để phân tích và kiểm soát nhiệt độ chính xác hơn.
1.2. Simcenter Amesim – Công cụ mô phỏng nhiệt hàng đầu
Simcenter Amesim là phần mềm mô phỏng hệ thống nhiệt động lực học, được sử dụng để:
- Tạo mô hình Digital Twin của hệ thống làm mát.
- Phân tích đặc tính truyền nhiệt của từng thành phần.
- Mô phỏng nhiệt độ trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau.
2. Cấu trúc hệ thống làm mát bằng chất lỏng trên không
Hệ thống này bao gồm các thành phần chính sau:
2.1. Bồn chứa chất lỏng (Liquid Storage Tank)
Chức năng: Dự trữ và cung cấp chất lỏng làm mát cho hệ thống.
- Nhiệt độ hoạt động: -40°C đến 50°C
- Dung tích: 4L
- Áp suất làm việc: 0.3 MPa
2.2. Bơm bánh răng (Gear Pump)
Chức năng: Đẩy dòng chảy của chất lỏng qua hệ thống.
- Loại bơm: CLB-7
- Lưu lượng tối đa: 12 L/min
- Công suất: 150W
2.3. Bộ tản nhiệt (Heat Exchanger)
Chức năng: Truyền nhiệt từ chất lỏng sang môi trường xung quanh.
- Loại: Tấm-lá (Plate-Fin)
- Diện tích trao đổi nhiệt: 1.5 m²
- Tốc độ quạt: 5000 – 7000 vòng/phút
2.4. Tấm làm mát (Cold Plate)
Chức năng: Giải nhiệt cho thiết bị điện tử hàng không.
- Công suất tản nhiệt: 2000W
- Dải nhiệt độ yêu cầu: 5°C – 30°C
3. Kết quả mô phỏng và phân tích nhiệt
Bằng cách sử dụng Simcenter Amesim, nhóm nghiên cứu đã phân tích hệ thống trong nhiều điều kiện nhiệt độ khác nhau.
3.1. Kết quả chính
✅ Nhiệt độ ổn định của hệ thống: Trong điều kiện hoạt động bình thường, nhiệt độ tấm làm mát dao động trong khoảng 5°C – 30°C, đạt yêu cầu kỹ thuật.
✅ Khi nhiệt độ môi trường xuống -40°C: Bộ gia nhiệt điện (electric heater) giúp tăng nhiệt độ nhanh chóng.
✅ Khi nhiệt độ môi trường trên 40°C: Mở cổng lấy gió động lực (ram air port) giúp làm mát nhanh hơn so với tăng tốc quạt.
4. So sánh các phương pháp kiểm soát nhiệt độ
🔥 Khi nhiệt độ quá cao, phương pháp nào làm mát hiệu quả hơn?
Phương pháp | Mô tả | Hiệu quả |
---|---|---|
Tăng tốc quạt | Điều chỉnh tốc độ từ 5000 → 7000 vòng/phút | Hiệu quả trung bình |
Mở cổng lấy gió động lực | Dẫn không khí bên ngoài vào làm mát hệ thống | Hiệu quả cao nhưng cần kiểm soát |
Nhận xét: Mở cổng lấy gió động lực có hiệu quả cao hơn nhưng cần kiểm soát chặt chẽ để tránh làm lạnh quá mức.
❄️ Khi nhiệt độ quá thấp, làm thế nào để tăng nhiệt nhanh?
Phương pháp | Mô tả | Hiệu quả |
---|---|---|
Gia nhiệt điện | Sử dụng điện trở gia nhiệt để tăng nhiệt độ | Hiệu quả cao |
Tăng lưu lượng bơm | Điều chỉnh tốc độ bơm để tăng dòng chảy | Hiệu quả thấp |
Nhận xét: Bộ gia nhiệt điện giúp tăng nhiệt nhanh gấp đôi so với các phương pháp khác.
5. Ứng dụng thực tế trong ngành hàng không
Hệ thống làm mát bằng chất lỏng trên không đã và đang được ứng dụng trong:
- Máy bay quân sự (F-35, Su-57) để làm mát radar AESA.
- Vệ tinh và tàu vũ trụ để kiểm soát nhiệt độ trong không gian.
- Máy bay thương mại để tối ưu hóa hệ thống điều hòa và điện tử.
6. Quan điểm của tôi
Tôi tin rằng mô phỏng Digital Twin kết hợp với hệ thống làm mát bằng chất lỏng sẽ là xu hướng tất yếu trong ngành hàng không.
🔎 Bạn nghĩ gì về hệ thống làm mát bằng chất lỏng trên không? Hãy để lại bình luận bên dưới!
Website: https://phanthanh.id.vn / https://plm.id.vn
Facebook: https://www.facebook.com/thanh.sysadmin
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/thanhplm/
Questions? Call: +84 976-099-099
Email: lpthanh.plm@gmail.com

Experienced in Healthcare IT, I specialize in implementing and optimizing PACS, HIS/RIS, and HL7-FHIR interoperability to enhance efficiency and patient care. My expertise includes:
✔ PACS Solutions – Streamlining medical image storage, communication, and integration with HIS/RIS & HL7-FHIR systems – Ensuring seamless data exchange across healthcare systems.
Passionate about digital transformation in healthcare, I help organizations improve connectivity and operations. Let’s connect!
Luu Phan Thanh (Tyler) Solutions Consultant at PACS Ecosystem Mobile +84 976 099 099
Web www.plm.id.vn Email tyler.luu@plm.id.vn / lpthanh.plm@gmail.com